เลื่อยคืออะไร มีวิธีการใช้งานอย่างไร และ มีกี่ประเภท

บทความอัพเดทล่าสุดเมื่อ September 6, 2023

หากคุณกําลังจะเริ่มโครงการงานไม้ หรือจัดการตัดวัสดุใดๆ เลื่อยเป็นเครื่องมือที่จําเป็นซึ่งคุณต้องใช้ เลื่อยมีหลายประเภท ต่างก็ถูกออกแบบมาเพื่อตอบสนองจุดประสงค์เฉพาะ คู่มือนี้จะพาคุณไปรู้จักทุกอย่างเกี่ยวกับเลื่อย ครอบคลุมการใช้งาน ประเภทต่างๆ ที่มี และวิธีใช้อย่างมีประสิทธิภาพและปลอดภัย

---

เลื่อยคืออะไร

โดยพื้นฐานแล้ว เลื่อยเป็นเครื่องมือประกอบด้วยใบมีด รวด หรือโซ่ที่มีคมหยัก ใช้สําหรับตัดผ่านวัสดุต่างๆ การตัดเกิดขึ้นเมื่อคมที่หยักวางลงบนวัสดุแล้วเคลื่อนกลับไปกลับมา แม้ว่าไม้จะเป็นวัสดุที่สัมพันธ์กับเลื่อยมากที่สุด แต่เลื่อยยังสามารถตัดโลหะ หิน และวัสดุอื่นๆ ได้อีกมากมาย

ข้อมูลของเลื่อยที่หลากหลายและการใช้งาน

เลื่อยสามารถจัดประเภทได้อย่างกว้างๆ ตามคุณสมบัติเฉพาะ ประเภทของการตัด หรือวัสดุที่ออกแบบมาเพื่อตัด ดังต่อไปนี้เป็นการดูข้อมูลเชิงลึกของประเภทต่างๆ:

เลื่อยมือหรือเลื่อยลันดา (Hand Saws)

เลื่อยลันดาเป็นประเภทเลื่อยแบบดั้งเดิม มีด้ามไม้หรือพลาสติกต่อกับใบมีดกว้างแบน การใช้งานต่างๆ มีตั้งแต่การผ่าไม้ไปจนถึงการเลื่อยไม้แผ่นเพื่อให้เกิดรอยตัดที่เรียบเนียน

เลื่อยปังตอ (Back Saws)

ได้ชื่อมาจากมีลักษณะตรงสันหนาที่ขอบจะอยู่ตรงข้ามคมตัด ทําให้ควบคุมการตัดได้อย่างแม่นยําช่วยให้งานมีความละเอียดมากขึ้น ประเภทของเลื่อยหลัง เช่น เลื่อยลอ (dovetail saw) ใช้สําหรับทําข้อต่อประกบ และ เหมาะสำหรับบากไม้ทำเดือยหรือใช้สําหรับตัดลึกอย่างมีความแม่นยําในงานที่ต้องกาความประณีต

เลื่อยตัดเหล็ก (Hacksaws)

การใช้งานส่วนใหญ่จะใช้กับการตัดโลหะ ซึ่งให้การควบคุมการตัดที่แม่นยำ มีใบมีดบางฟันละเอียด เป็นตัวเลือกแรกสําหรับการตัดโลหะหรือพลาสติก มีกรอบที่ปรับให้ใช้กับใบมีดขนาดต่างๆ ได้

เลื่อยฉลุ (Coping Saws)

ใช้สําหรับตัดรูปร่างหรือลวดลายที่ซับซ้อนและละเอียด เลื่อยฉลุมีใบมีดบางยึดอยู่ในด้ามรูปตัวยู เป็นเครื่องมือโปรดของช่างไม้ที่ต้องการตัดช่องข้อต่อหรือตัดงานละเอียด

เลื่อยจิ๊กซอว์ (Jigsaws)

เลื่อยจิ๊กซอว์เป็นเครื่องมือไฟฟ้าที่ดีสําหรับการตัดได้ทั้งโค้งหรือแบบตรง เลื่อยจิ๊กซอว์ใช้ใบมีดแบบลูกสูบเพื่อตัดส่วนโค้งที่ไม่เป็นระเบียบ เช่น ลายฉลุตัดลงบนไม้แผ่นเล็กๆ

เลื่อยวงเดือน (Circular Saws)

เป็นเลื่อยที่ลักษณะใบเลื่อยกลมมีความแข็งแรง เลื่อยวงจะหมุนด้วยความเร็วสูงถูกออกแบบมาสําหรับการตัดแนวตรง และ สามารถใช้งานได้อีกหลายอย่าง เช่น การหั่น การตัดขวาง และการตัดเอียง ด้วยดีไซน์ใบมีดกลม ทําให้มีการเคลื่อนไหวอย่างต่อเนื่อง ลดการออกแรงที่ต้องใช้กดเลื่อย

เลื่อยชัก (Reciprocating Saws)

หรือเรียกว่าอีกอย่างว่า เลื่อยเซเบอร์ เครื่องมือไฟฟ้าเหล่านี้ใช้การเคลื่อนไหวแบบกดและดึงเข้าออกของใบมีดเพื่อตัด และเหมาะสําหรับงานรื้อถอน ซ่อมบำรุง เลื่อยชักนั้นมีความทนทานสูงและสามารถตัดผ่านวัสดุหลายอย่าง รวมถึงไม้ โลหะ และปูนฉาบ

เลื่อยแถบ (Band Saws)

เลื่อยแถบมีแถบโลหะมีฟันต่อเนื่องหมุนอยู่บนล้อ 2 ล้อ เพื่อตัดวัสดุ สมบูรณ์แบบสําหรับการตัดอย่างแม่นยํา สามารถใช้เพื่อหั่นไม้ ตัดขวาง และตัดแผ่นไม้ออก แม้แต่สร้างรูปร่างไม่เป็นระเบียบ

เลื่อยโต๊ะ (Table Saws)

เลื่อยโต๊ะเป็นเครื่องมือช่างที่มีใบมีดเลื่อยวงเดือนติดตั้งบนแกนหมุน ยื่นออกมาผ่านพื้นผิวของโต๊ะ เพื่อเลื่อยหรือตัดเข้ามุมวัสดุได้หลายชนิด สามารถปรับใบเลื่อยได้ตามความเหมาะสมของงาน

เลื่อยยนต์ (Chainsaws)

เลื่อยยนต์เป็นเครื่องมือจะใช้ในการตัดแต่งไม้เป็นหลัก มีความสดวกรวดเร็ว แต่ก็สามารถใช้ตัดแต่งต้นไม้ ฟันไม้ และอื่นๆ เลื่อยยนต์จะทํางานด้วยชุดฟันต่อกับโซ่ที่หมุนอยู่ตามแนวของบาร์นําทางที่เป็นทรงวงรี มีความคมสูงจึงช่วยตัดไม้ได้ดี

เลื่อยตัดกระเบื้อง (Tile Saws)

.ใบเลื่อยถูกออกแบบมาสำหรับตัดกระเบื้องโดยเฉพาะ มีใบมีดเคลือบสารผลึกเพชรและระบบน้ําเพื่อป้องกันความร้อนสูงเกินไป

---

วิธีใช้เลื่อยอย่างปลอดภัย

สําคัญอย่างยิ่งที่จะต้องรู้วิธีใช้เลื่อยอย่างปลอดภัย ทั้งเลื่อยมือและเลื่อยไฟฟ้าสามารถทําให้เกิดการบาดเจ็บรุนแรงได้หากใช้ผิดวิธี:

สวมอุปกรณ์ป้องกัน: ใส่แว่นตาป้องกันเพื่อป้องกันตาไม่ให้โดนชิ้นส่วนกระเด็น ถุงมือจะป้องกันมือ ขณะที่อุปกรณ์ป้องกันเสียงแนะนําให้ใช้กับเลื่อยไฟฟ้า

ตรวจสอบเลื่อยก่อนใช้งาน: ก่อนใช้ทุกครั้ง ตรวจเช็คดูให้แน่ใจว่าใบมีดคม สะอาด และติดตั้งอย่างถูกต้อง ใบมีดทื่อหรือสกปรกอาจทําให้ตัดได้ไม่มีประสิทธิภาพและเกิดอุบัติเหตุได้

ยึดวัสดุให้มั่นคง: ตรวจดูให้แน่ใจว่าวัสดุที่จะตัดยึดแน่นไม่เคลื่อนหรือลื่น ขณะตัด

อย่าใช้แรงกดใบมีดมากเกินไป: อย่าบังคับใบมีดเข้าหาวัสดุ ปล่อยให้เลื่อยตัดตามจังหวะของมันเอง เพื่อป้องกันเครื่องมือติดหรือกระเด็นกลับ

ถอดปลั๊กเลื่อยไฟฟ้าทุกครั้งหลังใช้งาน: เมื่อไม่ได้ใช้งาน หรือเปลี่ยนใบมีด ให้ถอดปลั๊กเลื่อยไฟฟ้าเสมอเพื่อป้องกันการที่เลื่อยอาจจะเปิดเองโดยไม่ได้ตั้งใจ

---

การบํารุงรักษาเลื่อย

การดูแลและบํารุงรักษาอย่างเหมาะสมสม่ำเสมอไม่เพียงทําให้ประสิทธิภาพของเลื่อยดีขึ้น แต่ยังยืดอายุการใช้งานอีกด้วย:

ทําความสะอาด: ทําความสะอาดใบมีดหลังใช้งานเพื่อกําจัดฝุ่นหรือเศษสิ่งสกปรก ใช้น้ํายาขจัดสนิมหรือทําความสะอาดใบมีดสําหรับคราบที่ฝังแน่น

ลับคม: ตรวจสอบความคมของใบมีดเลื่อยเป็นระยะๆ เพราะถ้าหากใบมีดทื่อใช้งานได้ไม่มีประสิทธิภาพและอาจเป็นอันตรายได้

เก็บรักษา: การเก็บเลื่อยควรเก็บในที่แห้งเพื่อป้องกันสนิม เก็บเลื่อยไฟฟ้าในกล่องเดิมหากทําได้

ตรวจสอบสม่ำเสมอ: ตรวจเช็คเลื่อยของคุณเป็นประจำเพื่อหาร่องรอยเสียหายหรือสึกหรอ รวมถึงตรวจฟันเลื่อยหรือส่วนที่หักหายไป ตรวจให้แน่ใจว่าด้ามยึดแน่น และสายไฟไม่ขาดหรือเสียหาย

 

สรุป

เลื่อยเป็นเครื่องมือจําเป็นในงานก่อสร้าง งานปรับปรุงบ้าน และอุตสาหกรรมหลายประเภท ความหลากหลายของเลื่อยทําให้มีเครื่องมือเฉพาะสําหรับแต่ละงาน สามารถทํางานได้อย่างมีประสิทธิภาพและแม่นยํา ด้วยการทำความเข้าใจข้อมูลเลื่อยที่เหมาะกับความต้องการของคุณ คุณสามารถทํางานได้อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพมากขึ้น การบํารุงรักษาอย่างสม่ําเสมอจะรักษาเลื่อยของคุณให้อยู่ในสภาพที่เหมาะสมและพร้อมต่อการใช้งาน

---

เครื่องมือที่สามารถทํางานร่วมกับเลื่อย

1. สิ่ว (Chisels)

สิ่วมักถูกใช้ร่วมกับเลื่อย โดยเฉพาะในโครงการงานไม้ หลังจากตัดชิ้นงานด้วยเลื่อยแล้ว คุณอาจใช้สิ่วแกะสลักหรือทําความสะอาดรอยต่อไม้ ซึ่งช่วยให้รูปทรงละเอียดขึ้นและเพิ่มรายละเอียดให้กับชิ้นงานไม้ เมื่อใร่วมกัน สามารถทําให้กระบวนการทํางานไม้มีประสิทธิภาพและแม่นยํามากขึ้น เรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับสิ่วได้ที่ การใช้สิ่วให้มีประสิทธิภาพ

2. สว่านไฟฟ้า (Electric Drills)

สว่านไฟฟ้าเสริมการใช้เลื่อยในโครงการก่อสร้างและงานช่างต่างๆ หลังจากใช้เลื่อยตัดชิ้นส่วนที่จําเป็น สามารถใช้สว่านไฟฟ้าเพื่อสร้างรูสําหรับสกรูหรือสลักเกลียว เพื่ออํานวยความสะดวกในการประกอบชิ้นส่วนเข้าด้วยกัน การใช้เครื่องมือร่วมกันสามารถทําให้กระบวนการรทำงานวดเร็วขึ้นและประหยัดเวลาได้ ศึกษาได้ที่ วิธีการใช้งานสว่านไฟฟ้าเบื้องต้น

3. สว่านมือ (Hand Drills)

มีฟังก์ชันการใช้งานคล้ายกับสว่านไฟฟ้า สว่านมือสามารถใช้หลังจากตัดชิ้นส่วนด้วยเลื่อย เพื่อประกอบโครงสร้างหรือเฟอร์นิเจอร์ สว่านมือช่วยให้คุณทำงานได้อย่างสะดวกและความแม่นยํา เหมาะสมกับงานที่ต้องการความระมัดระวังสูง ทำความเข้าใจวิธีการใช้เครื่องมือชนิดนี้ได้ที่ ประโยชน์ขอสว่านมือ

4. ชุดเครื่องมือช่าง (Handyman Tool Kits)

ชุดเครื่องมือช่างมักมีหลากหลายเครื่องมือรวมถึงเลื่อย ออกแบบมาให้มีทุกอย่างที่จําเป็นสําหรับโครงการซ่อมแซมหรือปรับปรุงบ้าน การมีเลื่อยรวมอยู่ในชุดเครื่องมือของคุณจะทําให้มั่นใจว่าคุณมีเครื่องมือจําเป็นในการตัดและปรับขนาดวัสดุต่างๆ เพื่อชิ้นงานที่สมบูรณ์ เรียนรูวิธีการใช้งานเครื่องมือช่างแต่ละชนิดได้ที่ เทคนิคการใช้ชุดเครื่องมือช่าง

5. เครื่องเจียสายอ่อน (Die Grinders)

เครื่องเจียสายอ่อนเป็นเครื่องมือหลากหลายที่สามารถใช้ร่วมกับเลื่อย โดยเฉพาะในงานโลหะ หลังจากใช้เลื่อยตัดชิ้นส่วนโลหะ สามารถใช้เครื่องเจียสายอ่อนเพื่อขัดมันขอบและสร้างรายละเอียดที่ประณีต การทั้งสองเครื่องมือพรน้อมกันจะทําให้ได้ผลลัพธ์ที่ละเอียดและเรียบร้อยในใช้งานที่คุณทำ เรียนรู้เพิ่มเติมได้ที่ เคล็ดลับการใช้งานเครื่องเจียสายอ่อน